Sherly's derde winter in Nederland

En alweer sneeuw en ijs. Ze zou nog eens kunnen gaan denken dat dit normaal is hier ...

Voorlezen

Sherly vindt het érg leuk om óns voor te lezen! Elke avonden leest ze ons twee bladzijden voor uit een eenvoudig boekje. Eén miniverhaaltje per bladzijde. De meeste woorden moet ze eerst nog spellen, maar steeds meer woorden leest ze in één keer. Als wij haar zeggen dat wij haar ook best een verhaaltje willen voorlezen, kiest ze er steeds voor dat zíj leest. Maar na het voorlezen is het wel duidelijk wie er gaat slapen.

Bijdehand

Gisterenmorgen stond ik met Sherly in de keuken. Ik was koffie aan het zetten voor het ontbijt. Op het aanrecht lag een scherp mes en Sherly pakte dat voorzichtig beet. "Daar kan je beter niet aankomen, Sherly", zei ik, "dat is een heel scherp mes en daar kan je je pijn aan doen". "Je moet dat mes ook niet zo neerleggen dat ik erbij kan, papa", antwoordde ze meteen. "Dat is ook weer zo, Sherly", kon ik alleen nog maar zeggen.

Management vaardigheden

Ik knoeide een beetje toen ik eten opschepte vanavond. Er viel een stukje ui op tafel. Sherly zag het meteen: "Oôôh papa!".
"Ik zie het Sherly, ik zal het meteen oplossen", zei ik. Waarop zij resoluut riep: "Oplossen? Oprápen!"

Leren

In één van de mailtjes die wij maandelijks ontvingen vanuit God's Littlest Angels, toen wij nog wachtten op Sherly, ging het over het plezier dat Sherly had in school: "Sherly just started attending nursery school for an hour each morning. Her teacher is “Mademoiselle Kiki” or plain “Mademoiselle” as Sherly calls her. Sherly is so good in class. Kiki has enjoyed having her these last couple weeks. She is very receptive to what she is told, and she responds to what they are doing. She is not a talker so many of the kids tend to be. She is doing simple object lessons, with shapes, colors, blocks, animals, and puzzles. She listens to stories, looks at books, and learns new little children’s rhymes. Sherly seems to be enjoying herself and when Kiki comes to work in the morning Sherly always wants to go in the first class even though her group isn’t until 10am". Dit was in november 2007, toen Sherly 3 1/2 jaar oud was.

Sherly zit nu in groep 3 en leert lezen en schrijven en rekenen. Dat lezen gaat niet helemaal snel genoeg, en daarom heeft de school ons gevraagd met Sherly te oefenen in woordjes lezen. Er wordt bij gezegd dat we niets moeten opdringen of doorduwen. Wel, we hoeven niets op de dringen of door te duwen: Sherly heeft er ontzettende lol in om te oefenen en houdt er verder erg van om bezig te zijn met boekjes met taal- en rekenspelletjes. Daarnaast houdt ze natuurlijk ook van touwtje springen en televisie kijken, maar die leergierigheid die ze toen al in Haiti liet zien, die is er duidelijk nog steeds!

Ik ben bóós, papa!

Dat kan Sherly heel goed! Boos kijken. Als ze iets moet opeten wat ze niet lekker vindt (maar wel gezond is), als ze iets niet mag wat ze wel wil, als de toon van een terechtwijzing haar niet aanstaat; dan kan Sherly heel goed boos kijken en dan zegt ze ook duidelijk wat ze voelt. Ik ben bóós! Vaak doet ze dan ook nog demonstratief de armen over elkaar en gaat virtuoos zitten mokken. Je weet bij Sherly altijd precies waar je aan toe bent!

Ik had afgelopen vrijdag een gesprekje bij de kinderopvang, waar ze een middag per week naartoe gaat. Daar kreeg ik te horen dat Sherly ook naar andere kinderen heel goed kan aangeven wanneer ze vindt dat "haar grenzen overschreden worden", zoals dat in het jargon dan heet. Dat is goed om te horen, want het leven is hard en bonkig. Als ik dat overigens tegen Sherly zeg, dat van dat hard en bonkig, dan wordt ze boos.

Vakantie

We zijn nu een klein weekje terug van vakantie. Twee weken in Zuid-Frankrijk. De eerste week op een apartementencomplex in Languedoc-Roussillon, de tweede week in een huisje in Montbrun-Bocage, dat net zo afgelegen is als het klinkt. De eerste week waren we met zijn drieën, Barbara, Sherly en ik; de tweede week met mijn broer en zijn gezin en met vrienden. En beide weken was er een zwembad! Sherly is definitief dól op zwembaden. De zee is ook wel aardig, maar dan moet je dicht bij je ouders blijven. Maar in een zwembad kan je heerlijk je eigen gang gaan met vriendinnetjes die je daar in een oogwenk hebt. Wij hielden vanaf de kant een oogje in het zeil en natuurlijk doken we ook vaak het zwembad in! Nu eens kijken of de vakantie heeft bijgedragen aan het halen van het zwemdiploma.

Sherly weet het zeker ...

... we komen in de Viane!!

Ontbijt in de tuin

Deze foto is van zondagmorgen 6 juni, op het plaatsje achter ons huis. Ontbijt in de ochtendzon en Sherly moest natuurlijk haar "super cool" zonnebril op. Sherly gaat na de zomervakantie naar groep 3! En al haar vriendinnetjes gaan mee naar dezelfde groep!

Een vrolijk weerzien ... en tranen.

Op deze foto zie je Sherly met Molly Little, één van de Amerikaanse vrijwilligsters in God’s Littles Angels, Haïti, waar Sherly heeft gewoond voordat ze bij ons kwam. Dixie – de directrice van het tehuis – was in Nederland, samen met Molly en Joyce en gisteren was er een reunie. Molly en Joyce kenden alle kinderen nog bij de naam! Sherly herkende Molly en Joyce ook en stond verlegen giechelend tegenover hen. Ze vond het duidelijk leuk hen weer te zien, wat op deze foto goed zichtbaar is.

Vandaag zijn we naar zee geweest. Sherly heeft de hele dag heerlijk in het zand gespeeld. Toen we vanmiddag thuis kwamen, was Sherly echter ineens ontroostbaar verdrietig. Om alles huilde ze: dat ze niet zelf het portier van de auto had mogen dichtdoen, dat ze geen banaan mocht vlak voor het eten en dat ze, toen ze het koud kreeg, haar vestje niet onder haar mooie zomerjurkje kon dragen, maar alleen eroverheen, waardoor je het jurkje niet meer kon zien. Toen dat allemaal voorbij was, en ze weer even naar de televisie keek, begon ze weer te snikken en ze zei dat ze niet meer kon ophouden met huilen. We vermoedden al dat dit iets met de vorige dag te maken had, met haar ontmoeting met Molly en Joyce. Sherly zei even later ook dat ze verdrietig was omdat ze nu weer weg waren en ze hen niet meer zou zien.

Sherly praat bijna nooit over Haiti en het is net alsof ze er nauwelijks concrete herinneringen aan heeft. Maar diep in haar zit van alles verborgen en soms komt dat ineens naar boven. Als groot, woordeloos verdriet.

Haitikids!

Vandaag was er weer een "Haitikidsdag" in de speeltuin "Het Uilenbos" in Lunteren. Het is weer een geweldige dag geweest. Het blijft leuk om een hele speeltuin vol kinderen uit Haiti te zien. Veel van de kinderen kennen elkaar nog uit het Haitiaanse tehuis waarin ze een tijd van hun leven hebben gewoond. Zoals Sherly en Berline.

Kleine meisjes worden groot

Gisteren hoorden we Sherly voor het eerst "vet cool" zeggen...

Gesprekken tussen vriendinnen

Het afgelopen weekend kwam Sherly’s vriendinnetje J. bij ons logeren. Ze hebben er een heerlijk weekend van gemaakt! Geen moment hebben ze zich verveeld, ze hebben geen ruzie gemaakt en slechts een klein beetje gekeet toen ze in bed lagen. We zijn vandaag naar een speeltuin gegaan. Omdat we geen zin hadden om uitgebreid op het internet te gaan zoeken naar een geschikte speeltuin, besloten we naar het Uilenbos in Lunteren te gaan, de speeltuin waar twee keer per jaar de “Haitikidsdag” is. “Maar witte kinderen mogen er ook in, hoor”, zei Sherly geruststellend tegen J..

Vanmorgen aan het ontbijt vroeg J. over Sherly’s adoptie. Ze vroeg of Barbara haar echte moeder was en wij antwoordden van niet, en dat Sherly nog een andere moeder had, in Haiti. Vanmiddag in de auto, onderweg naar de speeltuin, kwam J. er nog even op terug. “Zouden ze je nog herkennen in Haiti?”, vroeg ze aan Sherly. “Ik weet het niet”, antwoordde Sherly, “ik kom er niet zo vaak”.

Jarig!

Vandaag was Sherly jarig. Op deze foto vertelt ze hoe oud ze is geworden. Op school werd er natuurlijk uitgebreid bij stilgestaan en vanmiddag hebben we het hier thuis met zijn drieën gevierd, met kadootjes, taart met kaarsjes, kinderchampagne en gezang. En we hebben in de tuin zeepjes gemaakt en daarna zijn we naar een speeltuin in de buurt gegaan. Daar was ook haar overbuurmeisje en vriendinnetje S. Om het allemaal feestelijk af te sluiten aten we bij McDonalds. Vet!!

Bijna 6

Op 7 april is Sherly jarig. Ze wordt dan al weer 6. Ze groeit voorspoedig en ontwikkelt zich goed. Wat wij heel bijzonder vinden, is de aandacht die ze heeft voor de gevoelens van anderen. Een tijdje geleden aten we bij de Chinees; we hadden de keukenvloer behandeld met een of ander magisch goedje en mochten er een tijdje niet op lopen, anders zou de betovering verbroken worden. Toen we aan ons tafeltje zaten met iets te drinken, moest Sherly naar het toilet en ik liep even met haar mee. Sherly draaide zich echter nog even om en zei tegen Barbara: “Mama, vind je het niet erg om even alleen te zijn?”.

Verder merken we dat ze steeds vrijer wordt in haar doen en laten. Ze durft behoorlijk voor zichzelf op te komen en kan flink zeuren als ze haar zin niet krijgt. Boos worden kan ze ook, al ziet dat er altijd wat gespeeld uit: “Ik ben bóós!”, roept ze dan en ze houdt dan haar armen over elkaar en kijkt zo fronsend mogelijk. We kunnen het vaak niet helpen dat we dan in de lach schieten.

Tegelijk lijkt Sherly er moeite mee te hebben om iets voor zichzelf te vragen. Ze doet dat vaak heel indirect: "Papa, ik mag geen TV kijken hè?" Als ze op die manier iets vraagt, is ons antwoord consequent “nee” en dan kijken we haar nog even aan. We hebben haar uitgelegd dat je, als je iets wilt, dat duidelijk moet vragen. En dan kunnen we ja of nee zeggen. Nu vraagt ze al vaker meteen wat ze wil, of ze herstelt zich meteen als ze het weer eens indirect heeft gevraagd en zegt dan: “zo vraag je dat…”.

Zwemles

Sherly heeft nog steeds erg veel plezier in de wekelijkse zwemles! En stukje bij beetje leert ze er ook nog eens zwemmen.

Spelen en leren

Sherly heeft veel plezier met computerspelletjes. Het ziet er heel wijs uit, zoals zij achter het scherm zit en met de muis werkt alsof ze nooit anders heeft gedaan. Ik weet dat ze op school al de nodige vaardigheden op dit vlak heeft opgedaan, maar het blijft me verbazen hoe natuurlijk het allemaal gaat. Spelenderwijs maakt ze zo ook kennis met letters en cijfers. En ook dat vindt Sherly erg interessant.

Ze herkent letters over het algemeen heel goed, maar vind het soms moeilijk het verband te leggen met de bijbehorende klanken. Het onderscheiden van de klanken waaruit een gesproken woord bestaat vindt ze ook erg lastig. Ze vindt het bijvoorbeeld moeilijk om te horen met welke klank (“letter”) een woord begint, al gaat dat met de ene letter gemakkelijk dan met de andere. Het lijkt erop dat ze wel goed weet te onderscheiden met welke klank een woord eindigt, wat helemaal overeenkomt met theorieën over taalperceptie die ik mij nog vaag voor de geest kan halen.

Aan de moeite die ze heeft met het herkennen van klanken merk je toch dat Sherly nog maar relatief kort Nederlands spreekt. Maar als je haar hoort praten, kan je je niet voorstellen dat ze ooit “maman gadé! papa poté Sherly!” heeft gezegd. (Mama, kijk! Papa draagt Sherly).

Kind zijn

Het nieuws over de aardbeving in Haiti gaat geheel aan Sherly voorbij. We hebben er haar iets over verteld, maar het maakte niet echt indruk. Zij begrijpt het woord aardbeving maar nauwelijks en ook Haiti is voor haar momenteel een tamelijk abstract begrip. Het is voor haar een plek waar zij was en wij niet, maar verder heeft ze er niet merkbaar beelden bij. Voorlopig is zij meer bezig met letters en cijfers, tekenen en knutselen, K3, vriendjes en vriendinnetjes, Sneeuwwitje en dat soort zaken. Ach, eigenlijk zoals het hoort.

Aardbeving Haiti

Haiti blijft weinig bespaard: in 2008 waren er vier tropische stormen in drie weken tijd, waarbij honderden doden vielen. En dan nu deze zware aardbeving. Toen ik het nieuws las, zocht ik meteen de website op van God's Littlest Angels (GLA), het tehuis waar Sherly vandaan komt. Dixie Bickel, de directrice, had een berichtje op de pagina gezet dat niemand gewond was en dat het huis niet beschadigd was. Kenscoff, het dorp waar Sherly geboren is, en waar haar moeder nog woont, is - naar ik begrijp - ook niet zwaar beschadigd. Het ligt nog wat hoger in de bergen dan GLA. Misschien dat de bergen de schokken enigszins hebben opgevangen en gedempt. Het is daardoor iets aannemelijker dat Sherly's moeder het allemaal heeft overleefd.

Haiti is ontzettend arm. Het land is veel rampen min of meer te boven gekomen. Ook uit de ellende van deze ramp zal het land wel weer opstaan, maar onze hulp is hard nodig. Daarom maak ik van deze plaats gebruik om giro 555 onder jullie aandacht te brengen.

Zo klein

We zaten aan tafel te eten. Barbara en ik praatten met elkaar en Sherly onderbrak ons. We zeiden haar dat ze dat niet moest doen, dat ze even moest wachten tot wij uitgepraat waren. Dat zeggen we wel vaker. We maken dan snel ons gesprekje af en geven Sherly dan de ruimte om met haar verhaal te komen. Gewoonlijk gaat Sherly daar heel gemakkelijk in mee, maar deze keer reageerde ze kwaad en zei: "Jullie vinden alleen elkaar lief en ik heb niemand!".

We zeiden haar dat wij heel veel van haar hielden en knuffelden haar - en ze liet zich (ogenschijnlijk?) gemakkelijk overtuigen en troosten en was al vrij snel weer de lieve en vrolijke Sherly die zij meestal is. Maar ik kan het niet helpen dat ik nog vaak aan dit zinnetje denk - er sprak zo'n eenzaamheid uit! En nu vragen Barbara en ik ons af wat wij beter kunnen doen. Misschien is het al voldoende dat wij er weer eens van doordrongen zijn hoe gevoelig en kwetsbaar Sherly is.

Januari...

Het zit erop. De feestelijkheden zijn voorbij. En wat een feest is het geweest! Daags voor kerstmis is Sherly voor het eerst sinds ze bij ons is gaan logeren! Ze is twee dagen en een nacht bij haar oom (de broer van Barbara) en tante en haar nichtje S. en neefje O. geweest in de buurt van Utrecht. Sherly is erg dol op haar nichtje van bijna 17 en het plan om te gaan logeren was dan ook reeds lang geleden gemaakt. Op 23 december was het dan zover. Barbara en ik brachten Sherly weg en waren dus ineens voor het eerst sinds anderhalf jaar weer met zijn tweeën. We zijn Utrecht in gegaan en hebben 's avonds lekker gegeten bij Pomo, een Surinaams restaurant aan de Wittevrouwenstraat. Zeer aan te bevelen! Intussen vroegen wij ons natuurlijk stiekum wel af of het allemaal goed zou gaan met dat logeren. Maar we werden niet gebeld.

Op kerstavond hadden we een feestelijk diner bij Barbara's broer en daar zagen we dus ook Sherly weer. Ze had het ontzettend leuk gehad en was tegelijk ook blij ons weer te zien. Ze vond dat de andere gasten eigenlijk nog geen drankje mochten nemen voordat wij er ook waren, maar was realistisch genoeg om zich erbij neer te leggen dat die toch alvast wat dronken.

Kerstmis vierden we bij mijn broer in Dalfsen (Overijssel), waar we ook overnachtten. Sherly had hier ook hier veel plezier met neefje en nichtjes. De zondag na Kerstmis zijn we naar een grote binnenspeeltuin geweest in Zoetermeer. Daar waren ook andere kinderen uit Haiti, allemaal uit God's Littlest Angels, het tehuis waar ook Sherly vandaan komt. Claude en Claudel waren er ook bij en ook Berline. Sherly had nauwelijks de tijd om een glaasje limonade te drinken want "ze moest snel weer spelen".

Van oudejaarsavond heeft Sherly niet veel meegekregen. Wel is ze om middernacht even wakker geweest door de knallen, zegt ze, maar ze is gauw weer gaan slapen. Vanmorgen aan het ontbijt keek ze net zo uitgeslapen als wij. Het nieuwe jaar is begonnen...